In de eerste 4 weken van het 10e seizoen van de lessen in GeBau School voor Schilderkunst heb ik de cursisten meegenomen in een gefaseerd opzetten en uitwerken van een schilderij waarbij een combinatie van grafietstift en acrylverf wordt gebruikt. In een afwisseling van tekenen en schilderen heb ik laten zien hoe een beeld stapsgewijs wordt gecreeerd. Voor diegenen die deze serie deels of helemaal gemist hebben geef ik hierbij het proces weer.
Als voorbeeld dient een foto van Het Oude Dok in Lauwersoog. Een onderwerp waarvan ik eerder dit jaar een schilderij heb gemaakt volgens de hierna beschreven methode.
Hierbij zij opgemerkt dat ik onderstaand voorbeeld ter plekke (en face) heb gemaakt, een wezenlijk verschil met het werken naar foto.
De werkwijze komt er kortgezegd op neer dat je afwisselend tekent en schildert.
Het materiaal dat je gebruikt is grafietstift en acrylverf.
Hierbij geef ik de volgende aanwijzingen en opmerkingen:
- je begint met tekenen
- je werkt van grof naar fijn, zowel tekenend als schilderend
- je werkt steeds met het doel een compleet beeld te maken
- schilderen gaat vanuit vlekken
- per fase voeg je een kleur toe
Grafietstift is – anders dan houtskool – enigzins vet. Hierdoor zal bij overschilderen met (waterverdunbare) acrylverf het grafiet deels uitgewassen worden en deels blijven ‘staan’. Dit is een voordeel aangezien zo een combinatie van tekening en schildering samen op kunnen trekken en beide in het eindresultaat zichtbaar zijn. Hoe vetter de grafietstift hoe meer er blijft staan (niet uitgewassen wordt).
In deze lessencyclus zijn de gebruikte materialen en kleuren:
- grafietstift: Comte a Paris 2B
- acrylverf: okergeel, kobalt blauw, gebrande sienna, titaan wit (Amsterdam serie achtereenvolgens nr.227, 512, 411, 105)
- schilderpapier 240 grs/ 45×65 cm
- varkensharen penselen diverse maten
Je begint met het tekenen van de grote partijen en schildert daarna met okergeel alle verschillende vlakken in. Het grafiet laat zich deels uitwassen en verspreidt zich over je beeld. Na droging ga je verder met tekenen, er komen meer details. Je voegt bij het schilderen een kleur toe, in dit geval kobalt blauw. Door met wit te mengen ontstaat een meer dekkende verf. Je zorgt ervoor dat er steeds een compleet beeld ontstaat. Daarmee bedoel ik dat er evenwicht ontstaat, oftewel elk deel in je schilderij is even ver in ontwikkeling. In de derde fase voeg je gebrande sienna toe. Elke keer zorgt vermenging van de kleuren voor een tonaal resultaat. In het tekenen werk je van grote lijnen naar meer verfijning en naarmate de tijd verstrijkt teken je meer details. De verf zorgt voor sfeer en ruimte, het tekenen zorgt voor de vormen. Door per keer een kleur toe te voegen wordt het beeld steeds rijker. Wees niet bang, kleuren gaan graag combinaties met elkaar aan. Het grafiet zorgt daarbij voor de scherpte, de pit in het werk. Een mooie samenwerking is het resultaat.
Hieronder de verschillende fases in beeld. In de afgelopen 4 weken is er door mij steeds 4 beelden gemaakt in even zovele groepen cursisten. En hoewel erg vergelijkbaar levert elk beeld een ander resultaat.